Bankalar Kredi Faizini Nasıl Belirler?
Faiz oranı, temelde bankanın verdiği borcun karşılığında aldığı ücrettir. Bu oran belirlenirken bankalar aşağıdaki unsurları dikkate alır:
-
Merkez Bankası politika faizi: Temel belirleyicidir, fonlama maliyeti buradan başlar.
-
Enflasyon beklentileri: Yüksek enflasyon döneminde bankalar paralarının değer kaybetmesini önlemek için daha yüksek faiz uygular.
-
Müşterinin kredi riski: Kredi notu yüksek olanlara daha düşük, riskli müşterilere daha yüksek faiz verilir.
-
Vade süresi: Kısa vadeli kredilerde faiz oranı genellikle düşer; uzun vadede ise risk arttığı için faiz yükselir.
-
Bankanın hedefleri ve rekabet: Yeni müşteri kazanmak isteyen bankalar, faiz oranlarını geçici olarak düşürebilir.
Bankaya Göre Faiz Farkının Nedenleri
-
Maliyet Yapısı
Her bankanın kaynak maliyeti farklıdır. Özellikle yabancı sermayeli bankalar, döviz bazlı borçlanma nedeniyle farklı maliyetlere sahip olabilir. -
Müşteri Profili
Bazı bankalar yüksek gelir grubuna odaklanırken, bazıları daha geniş bir kitleyi hedefler. Hedef müşteri profiline göre risk algısı ve faiz politikası değişebilir. -
Kampanyalar ve Dönemsel Stratejiler
Belirli dönemlerde konut, taşıt ya da ihtiyaç kredilerinde kampanyalı oranlar sunulabilir. Özellikle yılın son çeyreğinde, kota doldurma hedefleri faizlerde farklılıklara neden olabilir. -
Krediye Bağlı Ürünler
Düşük faizli kredi teklifleri genellikle hayat sigortası, otomatik ödeme talimatı veya kredi kartı alma şartı gibi ek ürünlerle birlikte gelir. Bu ürünlerin bankaya kazandırdığı gelir, faiz oranını düşürmeye olanak sağlar.
Faiz Karşılaştırması Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
-
Yıllık maliyet oranı (YMO): Sadece faiz değil, masraf ve komisyonların da dâhil olduğu toplam maliyet oranıdır.
-
Kredi tahsis ücreti ve sigorta primleri: Bazı bankalar düşük faiz verir ama ek ücretlerle maliyeti artırır.
-
Esnek ödeme planı: Taksit erteleme, ara ödeme gibi seçenekler esneklik sağlar ama faiz yapısını etkileyebilir.
Her bankanın farklı stratejileri ve müşteri odakları olduğundan, kredi başvurusu öncesi en az 3–4 farklı bankadan teklif almak ve bu teklifleri toplam maliyet üzerinden değerlendirmek, tüketici açısından daha avantajlı olacaktır.